Những thành công quân sự gần đây của
Ukraine được phóng đại và ăn mừng quá sớm. Tất cả những tiếng vỗ tay có thể
hoàn toàn không phù hợp và hơi
có phần khinh xuất.
PHƯƠNG TÂY KHÔNG THÍCH NHỮNG BƯỚC CHIẾN TRANH TIẾP THEO CỦA NGA.
(Báo THE NATIONAL INTEREST – Mỹ)
Các quan chức NATO và truyền thông phương
Tây không giấu vui mừng khi cuộc phản công của Ukraine kết thúc với việc quân
Nga nhanh chóng rút khỏi một phần lớn lãnh thổ gần Kharkov. Dường như cuộc tấn
công của Kyiv đã khiến Điện Kremlin bất ngờ. Các nhà lãnh đạo Nga kỳ vọng đòn
giáng chính sẽ đến từ phía Nam,nhưng những nỗ lực chính của Kyiv dường như thực
sự tập trung ở khu vực Kharkov.
Những nhân vật nhiệt thành ủng hộ Ukraine ở
châu Âu và Mỹ đã ăn mừng chiến thắng và coi thành công của Kyiv như báo hiệu
cho thất bại sắp tới của Nga. Theo tính toán của họ, Tổng thống Vladimir Putin
sẽ phải ngồi vào bàn đàm phán với một thỏa thuận sẽ làm suy yếu các mục tiêu
ban đầu của Điện Kremlin. Điều tốt nhất có thể hy vọng là Moscow sẽ không có được
bất kỳ vùng đất nào tại Ukraine và Ukraine sẽ không bị ngăn cản gia nhập NATO.
Những người lạc quan thậm chí còn hy vọng rằng những tổn thất về vật chất có thể
dẫn đến việc lật đổ Putin.
Nhưng những lễ mừng như vậy là quá sớm.
Nga có trong tay một số phương án quân sự,
và đối với Mỹ và các đồng minh NATO, những kịch bản này là nguyên nhân nghiêm
trọng gây cho họ lo ngại.
PHƯƠNG ÁN 1: Moscow có thể tiến hành một
cuộc phản công nhằm vào cảng Odessa ở Biển Đen. Thành phố này là cửa ngõ cuối
cùng của Ukraine trên Biển Đen, và việc chiếm giữ nó sẽ tước quyền tiếp cận biển
của quốc gia này. Ngoài ra, Nga sẽ siết chặt huyết mạch kinh tế chính của
Ukraine bằng một nút thắt: phần lớn hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu của Kyiv đều
đi qua Odessa. Việc mất thành phố này sẽ là một đòn giáng nặng nề về kinh tế và
tâm lý đối với Ukraine. Xét rằng Nga đã triển khai một số lượng đáng kể
quân và vũ khí trang bị ở phía nam thậm
chí trước cả cuộc tiến công của Kyiv ở phía đông, khả năng cao là từ nay Odessa
sẽ trở thành mục tiêu chính của Matxcơva. Sẽ vô cùng khó khăn cho các lực lượng
Ukraine vốn đã được tăng cường ở phía đông để đẩy lùi một cuộc tấn công lớn của
Nga.
PHƯƠNG ÁN 2: Dù đó là một kế hoạch táo bạo, nhưng người Nga có thể chuyển quân về phía bắc từ các thành trì ở miền nam Ukraine và tiến hành một cuộc tấn công mới ở phía đông bắc để kìm chân các lực lượng Ukraine và cắt đứt nhóm chiến thắng gần Kharkov. Chiến lược này sẽ gợi nhớ đến cuộc tấn công của Liên Xô vào năm 1942, khi quân đội Đức kéo dài và kiệt quệ hoàn toàn bị mắc kẹt ở Stalingrad. Lần này, một thành công như vậy có thể là một đòn chí tử đối với toàn bộ lực lượng quân sự kháng chiến của Ukraine. Tuy nhiên, việc điều động trên một vùng lãnh thổ rộng lớn như vậy sẽ đòi hỏi phải có hậu cần hùng hậu, và cho đến nay đây vẫn là điểm yếu rõ ràng của quân đội Nga tại Ukraine. Do những hạn chế về giao thông, một hoạt động phức tạp như thế có thể bị Điện Kremlin coi là kém hấp dẫn nhất.
PHƯƠNG ÁN 3: Putin có thể tuyên bố tổng động
viên toàn bộ nước Nga.
Cho đến nay, Nga chỉ tiến hành các hoạt động
quân sự hạn chế ở Ukraine. Rất có thể, sự lạc quan thái quá đã dẫn đến quyết định
này, rằng quân đội Kyiv sẽ nhanh chóng sụp đổ, những cư dân thân Nga ở miền nam
và miền đông Ukraine sẽ đứng về phía Moscow, và chính phủ của Tổng thống
Zelensky sẽ yêu cầu hòa bình. Những tính toán này đã không thành hiện thực.
Ngoài ra, Điện Kremlin rõ ràng đã đánh giá thấp quyết tâm của NATO trong việc
bơm vũ khí chất lượng cao vào Ukraine với số lượng lớn.
Putin hoàn toàn có thể quyết định sửa chữa
sai lầm của mình. Những hành động quân sự ghê gớm sẽ làm suy yếu lượng vũ trang
Ukraine. Với dân số Nga gần gấp 3 lần Ukraine, khó có khả năng Kyiv sẽ sống sót
sau một cuộc xung đột tiêu hao, ngay cả với lực lượng quân đội Nga hiện tại. Và
việc huy động toàn bộ được đảm bảo sẽ mang lại cho Moscow một lợi thế không thể
vượt qua.
PHƯƠNG ÁN 4: Chán nản trước sự bị lên án
hiện tại, Nga sẽ muốn giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng và dứt khoát nên sẽ
sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật. Một cuộc tấn công như vậy, thậm chí hạn chế
về kinh phí, tiêu diệt được một phần đáng kể quân đội Kyiv và làm suy yếu sự
kháng cự có hiệu quả.Nhưng bước chân qua giới hạn hạt nhân- không nghi ngờ gì-
sẽ là một bước rất có ý nghĩa và cực kỳ nguy hiểm, và Putin chắc chắn sẽ hiểu
rõ điều này. Tuy nhiên, nếu Putin dẫu sao vẫn kết luận rằng đây là giải pháp
thay thế duy nhất cho một dàn xếp nhục nhã do NATO áp đặt cũng sẽ gây nguy hiểm
cho chính quyền của ông ta, thì sẽ là ngây thơ nếu cho rằng Putin sẽ không tính
đến rủi ro.
Nhiều ý kiến đã lưu ý rằng giới tinh hoa
Nga coi Ukraine là một mắt xích trọng yếu về an quốc gia. Đối mặt với lời đe dọa
về lợi ích sống còn, Nga sẽ làm bất cứ điều gì có thể, ngoại trừ việc không làm.
Với Nga không nên loại bỏ việc sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật để đánh bại
lực lượng NATO trong cuộc xung đột hiện nay. Mỹ và các đồng minh châu Âu đã phớt
lờ những lời cảnh báo ngày càng tăng của Điện Kremlin trong nhiều năm rằng,
Moscow sẽ không cho phép Ukraine trở thành con tốt chính trị và quân sự của
NATO trong bất kỳ trường hợp nào. Sự thiếu tôn trọng một cách ngạo mạn và nông
nổi này đối với vùng an ninh cốt lõi của Nga là nguyên nhân cho hoạt động đặc
biệt của Putin ở Ukraine.
Việc sử dụng vũ khí hạt nhân sẽ kích động
một cuộc đối đầu giữa Moscow và Washington trên quy mô của cuộc khủng hoảng tên
lửa Cuba. Nhưng các phản ứng có thể có của NATO đối với việc Nga sử dụng vũ khí
hạt nhân chiến thuật rõ ràng là có giới hạn — trừ khi Mỹ sẵn sàng mạo hiểm.
Những thành công
quân sự gần đây của Ukraine được phóng đại và ăn mừng quá sớm. Tất cả những tiếng
vỗ tay có thể hoàn toàn không phù hợp và hơi có phần khinh xuất. Các nhà lãnh đạo
NATO và giới truyền thông phương Tây phải hiểu rằng sự hân hoan của họ có thể
là màn dạo đầu cho một cuộc chiến kéo dài, cực kỳ đẫm máu - nếu không muốn nói
đến một thảm họa hạt nhân đang rình rập.
TÔ HOÀNG chuyển ngữ
