‘Đất rừng phương Nam’ từ khi xuất bản năm 1957 đến nay đã chinh phục công chúng như thế nào, là nội dung cuộc tọa đàm được tổ chức tại TP.HCM sáng 6/11.
“Đất rừng phương Nam”
được nhà văn Đoàn Giỏi viết nhân dịp thành lập Nhà xuất bản Kim Đồng vào năm
1957. “Đất rừng phương Nam” từ một đơn đặt hàng, được in lần đầu tiên vào tháng
12/1957 với 10 chương. Năm 1966, nhà văn Đoàn Giỏi viết bổ sung “Đất rừng phương
Nam” thành 20 chương để in lần thứ hai.
Năm 1982, nhân dịp in
lần thứ 5, nhà văn Đoàn Giỏi có chỉnh sửa vài chi tiết cho “Đất rừng phương Nam”
nhưng tinh thần và cốt truyện vẫn không thay đổi.
Đánh dấu hành trình kỳ
thú của tác phẩm nổi tiếng này, Thư viện tư nhân Phạm Thế Cường đã tổ chức tọa đàm
“Đoàn Giỏi 65 năm Đất rừng phương Nam” tại TP.HCM vào sáng 6/11, đồng thời trưng
bày một số bản in “Đất rừng phương Nam” tiêu biểu qua từng giai đoạn. Tính đến
nay, đơn vị giữ bản quyền chính thức là Nhà xuất bản Kim Đồng đã 21 lần in “Đất
rừng phương Nam”. Ngoài ra, “Đất rừng phương Nam” còn được in hơn 20 lần ở vài
nhà xuất bản khác.
Xoay quanh nhân vật
An bị thất lạc cha mẹ do chiến tranh, “Đất rừng phương Nam” phác họa cuộc sống miền
Tây Nam bộ thập niên 50 của thế kỷ 20 với những địa danh Tiền Giang, Hậu Giang,
Rạch Giá, Bạc Liêu, U Minh... và những cảnh sắc khó quên “Chao ôi! Chợ gì mà lạ
lùng thế này? Bộ Tây sắp đánh tới nơi, nên người ta đem vườn bách thú ra phát mãi
hay sao! Một con ba ba to bằng cái nong, đặt lật ngửa, cứ ngọ nguậy bơi bơi bốn
chân trước ông cụ già ngồi lim dim đôi mắt”.
Nhà văn Anh Đức
(1935-2014) đã đánh giá “Đất rừng phương Nam” rất trân trọng: “Chưa
có một nhà văn nào nói về thiên nhiên Nam bộ được như Đoàn Giỏi. Nhân vật chính của ông là thiên
nhiên và loài vật chứ không phải là loài người. Đoàn Giỏi là người đầu tiên kể chuyện kính dị
về thiên nhiên Nam bộ. Dưới ngòi bút của ông mọi chuyện đều trở nên lạ lùng. Càng về sau này, “Đất rừng phương Nam” càng tỏ ra có vị trí vững
chắc trong số các quyển sách hay nhất viết về thiếu nhi của nước ta. Và những
người lớn tuổi đọc nó cũng vô cùng thích thú”.
Sinh ngày 17/5/1925 tại
thị trấn Tân Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang, nhà văn Đoàn Giỏi là con
thứ 4 trong 10 người con của một gia đình điền chủ. Dù có theo học Trường Mỹ thuật
Gia Định, nhưng nhà văn Đoàn Giỏi lại đi theo con đường cầm bút. Truyện ngắn đầu
tay “Nhớ cố hương” viết năm 1943 của nhà văn Đoàn Giỏi được đăng trên Nam Kỳ tuần
báo do Hồ Biểu Chánh làm chủ bút.
Trong kháng chiến chống
Pháp, nhà văn Đoàn Giỏi có một thời gian làm công an huyện Châu Thành, Tiền
Giang rồi chuyển sang công tác ở Hội Văn nghệ Nam bộ và có những tác phẩm quan
trọng là tập bút ký “Khí hùng đất nước”, tập truyện ngắn “Đường về gia hương”,
kịch thơ “Người Nam thà chết không hàng”.
Năm 1954, nhà văn Đoàn
Giỏi tập kết ra Bắc. Không chỉ có “Đất rừng phương Nam”, những ngày trên đất Bắc
cũng giúp nhà văn Đoàn Giỏi có được nhiều tác phẩm tâm đắc như “Ngọn tầm vông”,
“Cá bống mú”, “Bến nước mười hai”, “Cuộc truy tầm kho vũ khí”, “Hoa hướng dương”,
“Rừng đêm xào xạc”, “Người thủy thủ già trên hòn đảo lưu đày”...
Đất nước thống nhất,
nhà văn Đoàn Giỏi trở lại miền Nam sinh sống và có thêm hai tập biên khảo “Những
chuyện lạ về cá”, “Tê giác trong ngàn xanh”.
Nhà văn Đoàn Giỏi mất
ngày 2/4/1989. Ông được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật nă
2001. Nhà thơ Chế Lan Viên (1920-1989) nhận định về đồng nghiệp cùng thời: “Đoàn
Giỏi là một trong những người đầu tiên truyền bá ngôn ngữ Nam bộ hiện đại qua
những tác phẩm của mình”.
Suốt 65 năm qua, “Đất
rừng phương Nam” của nhà văn Đoàn Giỏi đã chinh phục bạn đọc nhiều thế hệ. Từng
chương sách khiến công chúng khôn nguôi ám ảnh “Xóm chợ nhỏ ở một vùng quê xa lạ”
hoặc “Trong lều người đàn ông cô độc giữa rừng”, và háo hức mường tượng “Chạm
trán với hổ” hoặc “Phường săn cá sấu”.
TUY HÒA
