Họa sĩ Bửu Chỉ đã rời xa dương gian 20 năm, tác phẩm của ông được giới mộ điệu góp lại thành triển lãm ‘Tay níu thời gian’ khai mạc chiều 11/12 tại TP.HCM.
Họa sĩ Bửu Chỉ (8/10/1948 - 14/12/2002) là một trong những gương mặt mỹ thuật cố đô tạo được dấu
ấn mạnh mẽ trong lòng công chúng nửa sau thế kỷ 20. Họa sĩ Bửu Chỉ từng
là Tổng Thư ký Hội sinh viên Sáng tác Huế trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước, nhiều lần bị giam cầm ở các nhà tù chế độ
cũ.
Những tác phẩm mang
tinh thần tranh đấu nổi tiếng của họa sĩ Bửu Chỉ có thể kể đến “Tiếng
thét từ lòng đất”, “Khát
vọng hòa bình”,
“Ta phải thấy mặt trời”, “Một
tuổi thơ chưa kịp lớn”, “Bầy
quạ chiến tranh”,
“Người nữ tù”, “Phá
xiềng xích”...
Sau ngày non sông thống
nhất, họa sĩ Bửu Chỉ tiếp tục vẽ và có không ít tác phẩm rất được yêu thích. Họa
sĩ Bửu Chỉ đột ngột ra đi ở tuổi 54, khiến đồng nghiệp và công chúng tiếc nuối.
Đúng 20 năm họa sĩ Bửu Chỉ vắng bóng trên dương gian, giới mộ điệu đã gom góp hơn
30 tác phẩm của ông để tổ chức triển lãm “Tay níu thời gian” tại REI
Artspace (371/4 Hai Bà Trưng, Quận
3,
TP.HCM) từ ngày 11/12/2022
đến ngày 04/1/2023.
Nhà sưu tập Đỗ Viết Tuấn cho biết: “Chúng tôi là những hậu bối, bước
vào làng mỹ thuật khi Bửu Chỉ đã rời xa nhân thế từ lâu, nên triển lãm “Tay níu thời gian” được thực hiện với lòng ngưỡng vọng một
tài năng, một cá tính riêng. Những vụng về, thiếu sót trong việc thực hiện chắc
chắn sẽ có, nhưng hãy vì tình yêu mến dành cho Bửu Chỉ mà chỉ bảo, lượng thứ
cho chúng tôi. Điều tuyệt vời nhất của “Tay
níu thời gian”
là toàn bộ tác phẩm đã có một hành trình minh bạch, từng thuộc sở hữu của những
bộ sưu tập uy tín, nên sẽ là dịp để công chúng chiêm ngưỡng”.
Những tác phẩm quy tụ
trong triển lãm “Tay níu thời gian” được họa sĩ Bửu Chỉ sáng tác trên nhiều chất
liệu khác nhau như sơn dầu trên giấy, canvas, vải bố, bột giấy trên vóc… Ngoài
các tác phẩm và câu chuyện hội họa của họa sĩ Bửu Chỉ, triển lãm cũng giới thiệu đến công chúng cuốn
sách nghệ thuật cùng tên “Tay
níu thời gian”,
phiên bản giới hạn, gồm tiểu sử của Bửu Chỉ, các tác phẩm và các bài viết về
ông. Cuốn sách một phần nào đó giúp cho độc giả trẻ bước
sâu hơn vào cuộc đời, các mối quan hệ cũng như là phong cách, nguồn cảm hứng
sáng tác của ông
Sinh thời, họa sĩ Bửu
Chỉ quan niệm: “Sáng tạo nghệ thuật là nỗ lực tạo lập thế cân bằng
tâm linh cho con người khi cuộc sống vốn ngắn ngủi và chông chênh”. Vì vậy, xem triển lãm “Tay nói thời gian”, người yêu
tranh cảm nhận được những tiếng thở dài của số phận biểu hiện qua đường nét và
sắc màu.
Một người đồng hành sáng
tạo khá gần gũi với họa sĩ Bửu Chỉ là họa sĩ Đinh Cường (1939-2016) từng có những
đánh giá thấu đáo rằng, tiềm năng và tiềm tính trong tranh sơn dầu
Bửu Chỉ càng thăng hoa, ông
đã đi bước đi ngàn dặm. Tranh ông
mang tính triết lý và thơ mộng, thường dùng bố cục có suy tính (composition
raisonnée), chú trọng cách xếp đặt, về những đường lực thế nào cho nhịp nhàng,
mạnh mẽ và tạo dáng bằng những đường viền chắc chắn, không gian tranh được đắp
dày rất kỹ.
Ồng cũng
sử dụng ánh sáng như một phương tiện diễn đạt tư tưởng, cảm xúc, có thể quan niệm
như lối chói sáng trên sân khấu, và thường chú tâm đến khối thể, cũng vì thế
tranh của Bửu Chỉ rất gần với điêu khắc.
Họa sĩ Bửu
Chỉ, bằng nghệ thuật suy ngẫm, khám phá cho công chúng thấy rằng, từ những nụ
hoa hải đường hồng tía đến những cây đèn dầu thô sơ, những bình vôi, ly cà phê
đổ, que diêm tắt, từ chim bồ câu cho đến chân dung Chúa, Phật… đều hiện xuống
tác phẩm của ông
đầy quyến rũ.
Họa sĩ Bửu Chỉ đã được
truy tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2017.
T.H